“حيدربابا پيچيلتى سى”در تبريز افتتاح شد

يكبار ديگر نام استاد شهريار با نمايشگاهى از اثر جاودانه و چكامهٰ ماندگار “حيدربابايه سلام” در تبريز طنين افكند.”حيدربابا پيچيلتى سى” نمايشگاهى از بيست اثر نفيس و پر رمز و راز برگرفته از استاد شهريار است كه استاد يوسف كله جاهى با قلم سحرانگيز خود آفريده و روز گذشته با همكارى مؤسسه الف در مجتمع فرهنگى تبريز با حضور استادان معنون عرصه هاى فرهنگ و هنر تبريز افتتاح شد.
استاد يوسف كله جاهى نام آشناى  عرصه فرهنگ و هنر أذربايجان و كشور است كه با هنر منحصر به فرد خود كه برگرفته از اسلوب تخصصى هنر خوشنويسى و افزوده هاى تحسين برانگيزى از ذوق و ابتكار مى باشد سال گذشته مجموعهٰ حافظانه را در تهران و برخى مراكز معنون هنرى به نمايش گذاشت . و اينك حاصل چند ماه آفرينش هنرى خود را در قالب تابلوهاى سحرانگيزى از حيدربابايه سلام استاد شهريار  به ميهمانى چشمان ارباب هنر و هنردوستان تبريز آورده است .
استاد يوسف كله جاهى در آيين افتتاح نمايشگاه “حيدر بابا پيچيلتيسى” گفت: بعداز مجموعه حافظانه ترجيح دادم كه دومين مجموعه از كارهاى خودم را به زبان تركى و فرهنگ آذربايجانى اختصاص دهم. در ميان آثار آفريده شده به زبان تركى يقيناً حيدر بابايه سلام استاد شهريار از جامعيت ويژه اى برخوردار بود كه آن را موضوع كار خود قرار دادم و خرسندم كه توانستم گامى در جهت اعتلاء فرهنگ آذربايجان بردارم. وى در پايان از  استقبال و حضور چهره هاى نامدار عرصه هاى متنوع فرهنگ و هنر تبريز در أيين افتتاح تشكر كرد. پس از سخنان وى دكتر على اصغر شعردوست سخنانى ايراد كرد. شعردوست سخنانش را با بندى از سرودهٰ جاودانه “حيدر بابايه سلام” استاد شهريار آغاز كرد:
حيدر بابا مرد اوغول لار دؤغ گينه    نامردلرين بورونلارين اؤغ گينه
گديكلرده قورتلارى دؤغ گينه
قؤى قوزولار آيين شايين اوتلاسين       قويونلارين قويروقلارين قاتلاسين
حيدر بابا بزاى دليران راد و پاك       خيز و بمال پوزه نامردمان به خاك
گرگ درنده را به كمينگاه كن هلاك
تا بره هايت ايمن و آزاد و پوى پوى      بالند و سوى دشت و دمنها نهند روى

دكتر شعردوست در آغاز سخنان خود با قدردانى از استاد كله جاهى بخاطر انتخاب موضوعى بديع و اثرگذار و تلاشى مجدانه براى آفرينش مجموعه اى ماندگار و وزين تشكر كرد و گفت: تابلوهاى چشم نواز و سحرانگيز استاد كله جاهى از هنر خط نستعليق و شكسته در حد اعلا بهره برده اند،كه در تركيب با نقاشى خط ويژه استاد و انتخاب مفاهيم عالى انسانى آثارى منحصر به فرد را به نمايش گذاشته است.در حقيقت تابلوهای استادكله جاهى از چكامه “حيدر بابايه سلام” استاد شهریار سفر به ملکوت است، گذار از دیار رنگ و خط به دیار اشراق و نور. در اين تابلوها رنگها با بی رنگی درمی آمیزند، خطها به ماوراء جریان می یابند، شکلها از شهود به غیب سفر می کنند. وى در ادامه گفت:  از قرون گذشته تا به امروز آثار  آفريده شده بوسيله هنرمندان تبريز باعث پيدايش سبكهايى در عرصه هنر گرديده اند. در همايش بين المللى بهزاد كه در سال ١٣٨٢ در تبريز با مسئوليت اينجانب برگزار شد عموم شركت كنندگان خارجى و داخلى به اين مهم تاكيد داشتند كه تبريز در عرصه هاى هنر به ويژه نگار گري و كتابت و كتابسازى و هنرهاى متعلق به آن به هنر مشرق زمين هويت بخشيده است، هويتي كه در عين استقلال، داراي ويژگي‌هاي جهاني است.” نمونه آن را امروز در نمايشگاه استاد كله جاهى ميتوانيم ببينيم.نگاهى كه هر بيننده را به بهت و حيرت وا مى دارد كه بگويد:
در وصف توام دوصد زبان می باید  //  با پیشکشم هزار جان می باید
آن جا که تویی، دست سخن می نرسد  //  فی الجمله چنانی که چنان می باید
در دین مبین اسلام خداوند به صفت جمال موصوف شده و هر جمیلی را دوست دارد. هنرمندان راستین بازکنندگان دریچه های غریب به روی انسانند و پیام گزار عالم قدس، عالمی که آدمی در این خاکستان ناآشنا به بنای آن توفیق نیافته و تصویر آرزوهای خویش را به قالب هنر بیان می کند، به ملکوت راه می جوید. هنر راستین در پی تعالی و کشف پرده های حقیقت گام به عالم ماوراء می نهد و دوستداران هنر در جستجوی دریچه ای به عالمی هستند که این عالم نیست. در هنر تجلی همه آرزوها و آرمان ها و حقایق شهودی را می بینند و نگارگری از آن زمره است.در هنر نقاشی رنگ و خط جاده ای به کهکشان هایی گمشده در آن سوی مرزهای واقعیت ترسیم می کنند. پس از اسلام عموما نقاشی ما در خدمت ادب و مذهب بوده و همین امر به نقاشی ایرانی جنبه ماورایی بیشتری بخشیده است.
با این همه حقیقت امر این است که نقاشی ایرانی تاکنون کمتر توانسته مرزها را درنوردد و وجهه جهانی کسب کند. از زمان صفویه با فرستادن نخستین هنرآموز نقاشی به مغرب زمین نقاشی ایرانی کم کم از هنر نقاشی مغرب زمین متأثر شد، تا آن جایی که در دوره ای از تاریخ فرهنگ نقاشی ما بسیار به فترت دچار شد و نقاشی مغرب زمین اکثر قریب به اتفاق عرصه ها را به خود اختصاص داد. سخن از نیک و بد نقاشی مغرب زمین نیست، اما نکته ای باید که به آن توجه داشت، این است که مبانی این هنر از مجموعه فرهنگ و تمدن و مبانی اخلاقی و سیاسی و اجتماعی آن تمدن اخذ شده است و خاص همان حوزه است و نام همان اقلیم را به پیشانی دارد و به یقین با نقاشی ایران و هند و چین و ژاپن وجه تفاوت بسیار دارد. همین قضیه در باب نقاشی مغرب زمین صدق می کند. وجوه و سیطره فرهنگ غرب بر شرق تمام هویت فرهنگی مشرق زمین را تحت تأثیر قرار داد و مولود را از بسته و منشأ خویش جدا کرد. نقاشی کمتر امکان تبیین و توزیع و تحکیم موقعیت خویش را پیدا کرده و هجوم فرهنگ مغرب زمین کیان این بخش از هنر ما را جدا با تهدید روبرو کرد.اما در این میان نوآوری و خلاقیت و پایداری و اعتماد به نقش گوهری معدود باعث شد در هنگامه رنگ باختن ها و یکدست شدنها نگارگری بزرگان صاحب سبك ما هویت مستقل خویش را بازیابد. این بازیابی موجب شد که این هنر شناسنامه ای کاملا اصیل داشته باشد. نام ایران با نگارگری مینیاتور و نام این نوع از نگارگری با سرزمین ایران پیوند جداناشدنی برقرار کرده است. آنان که سودای جهانی شدن مبانی فرهنگ خویش را یا فراموش کردند و یا به آن کم اعتنا بودند، دریافتند که اگر در این بازار مکاره جهانی شدن مقدور و میسور باشد، جز با تکیه بر مبانی فرهنگ اصیل اسلامی –ایرانی چنین امری صورت پذیر نیست و با بذل توجه به این کیمیاست که می توان راهی به جایی گشود و بن بست حادث شده را شکست.

آثارى كه امروز در اين نمايشگاه مى بينيم در پى تبيين همين هويت در شكل امروزين آن مى باشد، بدين نحو كه خط و نقاشى و تذهيب با چيره دستى هنرمندى توانا و صاحب ابتكار مفهومى انسانى را به نمايش مى گذارد.نماينده پيشين مردم تبريز در مجلس شوراى اسلامى با اشاره به وضعيت فرهنگى و هنرى تبريز در گذشته و حال گفت: گزافه نيست اگر تبريز را زادگاه خوشنويسى و بويژه نستعليق ايران بدانيم، خط نستعليق ایرانی، در سال ۲۰۰۵ ميلادى به عنوان زیباترین خط جهان از سوی سازمان خط ها و فونت ها ی یونسکو برگزيده شده است كه این انتخاب مى تواند سرمایهٰ معنوى و مادى بزرگى  برای ما باشد. تبريز زادگاه بزرگان خوشنويسى در عصر معاصر نيز مى باشد از بزرگانى همانند ميرزا طاهر خوشنويس، استاد حسن هريسى، دوست شريف و نجيبم مرحوم ابراهيم بخت شكوهى تا استادان مهم خوشنويسى امروزين همانند استاد فرزبد كه در اينجا حضور دارند و من افتخار داشتم چند اثر از ايشان را در زمان تصدى مديريت عامل انتشارات سروش منتشر كنم. شعردوست در ادامه سخنان خود با اشاره به وضعيت امروز فرهنگ وهنر و حوزه هاى مختلف علوم در تبريز گفت: ما تنها به تبريز به عنوان شهر اولين ها كه در گذشته منشاء افتخارات بزرگ بوده نمى نگريم، بلكه امروز نيز تبريز در عرصه هاى مختلف شخصيتهاى توانمند و قابل طرح در عرصه هاى ملى و بين المللى دارد. كه اگر استفاده بايسته از توانايى و تشخص آنها بعمل نمى أيد، بدليل ناتوانى و كم كارى مديران اجرايى در سطوح مختلف است،كه البته با حضور استاندار محترمى كه از بطن جامعه علمى و فرهنگى برخواسته است چشم انداز روشنى براى طرح چهره هاى استان و بويژه تبريز در سطح ملى و بين المللى به چشم مى خورد.