تنوع و تعداد بالای فسیل زرافه در مراغه تایسیز نیوز- زرافهها جزو پستانداران بزرگ جثهای هستند که به گفته کارشناسان در حدود ۲۰ میلیون سال قبل پا به کره خاکی گذاشتند و آثار فسیلی به دست آمده از منطقه فسیلی مراغه نشان از تنوع جنس و تعداد بالای این جانور بزرگ جثه در این سازند […]
تنوع و تعداد بالای فسیل زرافه در مراغه
تایسیز نیوز- زرافهها جزو پستانداران بزرگ جثهای هستند که به گفته کارشناسان در حدود ۲۰ میلیون سال قبل پا به کره خاکی گذاشتند و آثار فسیلی به دست آمده از منطقه فسیلی مراغه نشان از تنوع جنس و تعداد بالای این جانور بزرگ جثه در این سازند دارد.
تعدد فسیلهای زرافه در سازند مراغه در حدی است که دیرینهشناسان جهان همواره آنها را مورد توجه قرار دادهاند و تعدادی از فسیلهای مراغه که در سال ۱۳۹۴ و با حکم دیوان لاهه از آمریکا به کشورمان بازگردانده شد، به این زرافهها اختصاص داشت.
«غلامرضا زراع» از دیرینهشناسان آشنا با سازند مراغه میگوید: فسیلهای بازگردانده شده از آمریکا مربوط به حیواناتی چون ببر، زرافه و کرگدن بود که طی سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ شمسی از مراغه کشف، و به این کشور منتقل شد.
به گفته وی در میان آن فسیلهای ارزشمند از لحاظ مطالعات دیرینهشناسی، فسیل زرافه سازند مراغه هم وجود داشت و قبل از آمریکاییها، بسیاری دیگر از دیرینهشناسان نیز روی فسیلهای زرافه سازند مراغه مطالعه کردهاند.
وی اضافه کرد: تعداد قابل توجه فسیلهای زرافه در سازند مراغه نشان از تنوع زیستی غنی این پستانداران در ۷.۲ تا ۱۲.۵ میلیون سال پیش در این اقلیم را دارد.
به گفته وی زرافهها همانند سایر پستانداران دارای هفت مهره گردنی هستن اما مهرههای گردنی در زرافهها دارای درازای قابل توجه جهت تحمل وزن گردن و دستیابی آنان به غذاست.
وی اضافه کرد: زرافهها طی بیشتر موارد در اکوسیستم خشک ساوانائی رشد مییابند و وابستگی خاصی به درخت «اقاقیا» دارند.
«زارع» اضافه کرد: قلمرو زرافهها به میزان دسترسی آنان به غذا، میزان نزولات آسمانی، دما، آب و تعداد گله هایشان وابسته است و نرها به علت جثه بزرگتر از بخشهای بالاتر درختان و مادهها از بخشهای زیرین نغذیه میکنند تا رقابت برای به دست آوردن غذا کاهش یابد.
دیرینهشناس ایرانی فارغالتحصیل از دانشگاه هلسینکی فنلاند و عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان نیز بیان کرد: از حضور انواع زرافهها در دوره میوسن پایانی مراغه میتوان به وجود درختزارها یا علفزارهای پردرخت در این منطقه پی برد.
به گفته «مجید میرزایی» و بر اساس مطالعات محققانی چون «سولونیاس» و «دائوتیز» در سال ۲۰۱۶ میلادی، زرافههای هلادوتریم دورنوئی، السیسنالوس تیوما، ساموتریم بویز ییری، ساموتریم ماژور، پالئوتراگوس کوئلوفریس، بولینیا آتیکا و هوناتوتریم برنوری از این منطقه شناسایی و معرفی شده است.
وی این را هم بیان کرد: تشابه خاص بین فسیلهای یافت شده از ایران، ترکیه، یونان و سایر بخشهای اوراسیا، نشان از شرایط اقلیمی مشابه در میوسن فوقانی در این مناطق دارد.
تراکم بالای فسیل مهرهداران هفت تا ۱۲.۵ میلیون ساله، منطقه فسیلی مراغه را به بهشت فسیلشناسان تبدیل کرده و دنیای پر رمز و راز حیواناتی چون فیل، زرافه، ببر دندان شمشیری، انواع گاوها، آهو، کرگدن و اسب را پیشروی دیرینهشناسان جهان قرار داده است.
«منطقه فسیلی مراغه» به اذعان کارشناسان جزو پنج منطقه پر اهمیت دارای فسیل مهرهداران جهان به شمار میرود و از نظر ذخیرگاه دیرینهشناسی و مطالعه جغرافیای دیرینه صفحه «اوراسیا» دارای اهمیت ویژهای است تا جایی که با کاوش و استخراج جدید نمونههای موجود در سایت مراغه، میتوان به معرفی بیش از پیش ظرفیتهای جهانی رسید.
به گفته مسئولان امر و بر اساس تحقیقهای زمینشناسی و فسیلشناسی، فسیل حیواناتی که از منطقه فسیلی مراغه استخراج شده، به اجداد حیوانات امروزی در آفریقا تعلق دارد و همین موضوع مطالعات دیرینهشناسی در این کهنشهر جذابتر کرده است تا جایی که مرکز تحقیقات دیرینهشناسی کشور نیز مراغه استقرار دارد.
کارشناسان نیز در مورد این جذابیت و اهمیت ویژه منطقه فسیلی این شهرستان میگویند: منطقه فسیلی مراغه در مسیرهای مهاجرتی پستانداران دوران سوم یعنی مسیرهای مهاجرتی مابین اروپا، آفریقا و آسیای شرقی قرار دارد و گونهزایی جانوران فسیلی (پستانداران) در میوسن فوقانی نوار آذربایجان به خصوص در سایت مراغه نیز بر اهمیت آن افزوده است.
«تراکم بالای قطعات فسیلی در واحد حجم لنزهای فسیلی، پراکنش وسیع لنزهای فسیل مهرهدار در مساحت حدود ۴۰ هزار هکتار، تنوع بالای گونههای جانوری موجود در لنزهای حفاری شده و دسترسی نسبتا آسان به لنزهای فسیل مهرهدار و حفظ شدگی مناسب قطعات فسیلی در سایت مراغه نسبت به سایر سایتهای فسیل مهرهداران جهان نیز موجب شده تا بر اهمیت آن افزوده شود».