مرواریدِ نویسندگانِ جنوب آذربایجانشرقی چگونه از صدف خارج شد تایسیز نیوز- «یونس مروارید»، درست در زمانی که کهنشهر مراغه در جنوب آذربایجانشرقی و حتی بخشی از آذربایجانغربی (کنونی) مرکزیت و وسعت داشت، کتابی با عنوان «مراغه» یا «افرازهرود» نوشت؛ کتابی با هزار و ۴۰ صفحه که او را در قامت مروارید نویسندگان این منطقه از […]
مرواریدِ نویسندگانِ جنوب آذربایجانشرقی چگونه از صدف خارج شد
تایسیز نیوز- «یونس مروارید»، درست در زمانی که کهنشهر مراغه در جنوب آذربایجانشرقی و حتی بخشی از آذربایجانغربی (کنونی) مرکزیت و وسعت داشت، کتابی با عنوان «مراغه» یا «افرازهرود» نوشت؛ کتابی با هزار و ۴۰ صفحه که او را در قامت مروارید نویسندگان این منطقه از صدف گمنامی خارج کرد.
«مروارید» تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مراغه پشت سرگذاشت و مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته ریاضی از دانشگاه تهران اخذ کرد.
وی حوالی سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی با سمت مدیرکل آمار کردستان بازنشسته شد و هفت سال هم در موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی و بنیاد مستضعفان و جانبازان به عنوان مسئول و کارشناس آمار خدمت کرد.
«مروارید» در بنیاد مستضعفان جزو تیمی بود که طرح ایجاد پایگاه اطلاعاتی جانبازان کل کشور را اجرا کردند و هنوز هم گزارش نتایج به دست آمده از آمارگیری جانبازان دارای مجروحیت ۲۵ درصد به بالا را در کتابخانهاش دارد.
«مروارید» که علاوه بر کتاب «مراغه» سه کتاب دیگر با عناوین «۹۰۰ تست هوش»، «سنجش هوش و استعداد تحصیلی» و «دادگاه ملی – شرح محاکمه شهردار تهران» را در سبد تالیفات خود دارد، میگوید: خانهای که در سنندج ساخته بودم را پس از بازنشستگی به قیمت ۵۰۰ هزار تومان فروختم و آن را صرف نوشتن کتاب «مراغه» کردم.
وی با تاکید بر اینکه برای تالیف این کتاب «مراغهشناسی» از هیچ نهاد و فردی کمک مالی دریافت نکرد، اضافه کرد: کتاب را به عشق مراغه چاپ کردم و ۲ بار هم تجدید چاپ شد.
«مرواید» از هشت سال تلاش برای چاپ این کتاب سخن میگوید و ادامه میدهد: به کتابخانه ملی، کتابخانه مجلس و دیگر کتابخانههای مرجع مراجعه کرده و از آنها برای نوشتن محتوای کتاب «مراغه» استفاده کردم.
وی به گفته خودش حتی پرسشنامهای هم تنظیم، و مشارکت فرهنگیان و افراد سرشناس مراغه را برای تولید محتوای این کتاب جلب کرد و فهرستی بلندپایه برای کهنشهر مراغه و حومه آن به رشته تحریر درآورد.
وقتی «مروارید» بهجای آمار به نشر روی میآورد
مرواریدِ نویسندگانِ جنوب آذربایجانشرقی این را هم بیان کرد: پس از بازنشستگی و سکونت در تهران، انتشاراتی را در خیابان انقلاب راهاندازی کرده و به عشق مراغه، نامش را «اوحدی» گذاشتم.
وی اضافه کرد: این انتشارات در خدمت مردم مراغه قرار دارد؛ ضمن توجه به اینکه مراغه ایها خیلی برای من عزیز هستند و هر موقع کار فرهنگی و نشر داشته باشند، بدون توقع مالی در خدمت آنان هستم.
«مروارید» در قامت اهداکننده کتاب
«مروارید»، نویسنده کتاب «مراغه» یا افرازهرود در سال ۱۳۹۶ حدود هزار و ۵۰۰ جلد کتاب به کتابخانه عمومی مراغه اهدا کرد که در میان آنها علاوه بر کتابهای خودش، کتابهایی هم از دیگر مراغهایها وجود داشت.
وی که فهرست کتابهای اهدایی را همچنان در کتابخانهاش دارد، ادامه داد: قبل از ارسال کتابها به کتابخانه عمومی مراغه، فهرست حدود سههزار نسخه کتاب را به ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجانشرقی ارسال کردم و در آنجا حدود هزار و ۵۰۰ نسخه را برای اهدا انتخاب کردند.
وی اضافه کرد: خودم کتابها را به کتابخانه عمومی مراغه حمل کردم تا در اختیار مراجعهکنندگان قرار بگیرد و دانشجویان بسیاری هم برای نوشتن پایاننامه از این کتاب استفاده کردند.
«مراغه»، عنوان کتابی با فهرست غنی
کتاب «مراغه» یا «افرازهرود» فهرستی غنی دارد که در ۱۵ فصل نگاشته شد و فصل اول آن به مشخصات جغرافیایی و اوضاع طبیعی منطقه میپردازد و کوهها ، چشمهها، غارها، رودخانهها، آبهای معدنی و حتی منطقه فسیلی این شهرستان را معرفی میکند.
فصل دوم این کتاب به تقسیمات کشوری مراغه در دهه ۵۰ شمسی اختصاص دارد و فصل سوم نیز روی مشخصات نقاط مسکونی مراغه، بناب، عجبشیر، ملکان، و چهار دهستان و نقاط روستایی متمرکز است.
همچنین در فصل چهارم کتاب به خصوصیات جمعیتی و ویژگیهای اجتماعی منطقه از جمله ویژگیهای ماه محرم، زبان و نژاد و حتی مراغهایهای مقیم «رودبار» اشاره میشود.
فصل پنجم این کتاب به فرهنگ و معارف، فصل ششم به اوضاع اقتصادی، فصل هفتم به راهها و خطوط ارتباطی، فصل هشتم به آثار باستانی و ابنیه تاریخی، فصل نهم به سیمای عمومی شهر، فصل دهم به موسسههای عمومی، فصل یازدهم به معادن، فصل دوازدهم به «شعرا، نویسندگان، رجال و هنرمندان»، فصل سیزدهم به دیدگاه سیاحان و مورخان نسبت به مراغه، فصل چهاردهم به ارامنه مقیم مراغه و فصل پانزدهم به اوضاع تاریخی این کهنشهر اختصاص دارد.
پژوهش در عرصه مراغهشناسی وامدار «مروارید» است
«طغرل طهماسبی» از نویسندگان مراغهای که بیشتر روی آثار عبدالقادر مراغی تمرکز دارد، میگوید: پژوهش در عرصه مراغهشناسی، همه، وامدار «یونس مروارید» است.
وی اضافه کرد: ایشان با وجود کمبود منابع و دسترسی نداشتن به اکثر مآخذ، کاری عظیم در کتاب «مراغه» انجام داد و پس از آن کتابهای قابل اعتنایی در این حوزه، از سوی پژوهشگران مراغهشناسی به زیور طبع آراسته شد؛ باری، هر آنچه در این حوزه انجام گیرد، بیشک، شبیه کتاب اوست!
«یونس مروارید» که همسن ایرناست، طی سال ۱۳۱۳ در مراغه متولد شد و در سال ۱۳۴۴ مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته ریاضی از دانشگاه تهران اخذ کرد.
این نویسنده و ناشر در کتابخانه شخصی خودش تنها یک نسخه از چاپ دوم کتاب «مراغه» را نگهداری میکند؛ نسخهای که مقام معظم رهبری در بازدید از یک نمایشگاه کتاب، صفحه «بسمالله» آن را امضا کرد.