سياست دولت در حوضه آبريز درياچه اروميه: حذف باغات سیب و جایگزین شدن گردو، پسته و بادام براساس یک برنامه ۵ ساله مقرر گردیده جهاد کشاورزی باغات سیب با قدمت بالای ۳۰ سال را حذف و با الگوهای کم مصرف ولی با درآمد بالا نظیر گردو، پسته و بادام جایگزین کند. به گزارش تایسیز نیوز، […]
سياست دولت در حوضه آبريز درياچه اروميه:
حذف باغات سیب و جایگزین شدن گردو، پسته و بادام
![حذف باغات سیب و جایگزین شدن گردو، پسته و بادام](https://media.asrtabriz.ir/fa/2023/09/20230929234736-300x210.jpg)
براساس یک برنامه ۵ ساله مقرر گردیده جهاد کشاورزی باغات سیب با قدمت بالای ۳۰ سال را حذف و با الگوهای کم مصرف ولی با درآمد بالا نظیر گردو، پسته و بادام جایگزین کند.
به گزارش تایسیز نیوز، دریاچه ارومیه که عنوان ششمین دریاچه آب شور جهان را دارد و یکی از جاذبههای طبیعی کشور بوده اما امروز خبرها و تصاویر متفاوت و نگران کنندهای از وضعیت آن در فضای رسانهای دست به دست میشود. دولت سیزدهم احیای این دریاچه را به عنوان یکی از اولویتهای خود مطرح ساخته و تغییر ساختار ستاد احیای دریاچه ارومیه به عنوان نخستین راهبرد برای شروع فرایندهای نجات این پهنه نیلگون اجرا شد و در ادامه شاهد افتتاح تونل انتقال آب به عنوان بزرگترین پروژه نجات دریاچه و سپس سرعتبخشی و تکمیل پروژههای سختافزاری بودیم. برای آگاهی از برنامههای دولت درخصوص نجات دریاچه ارومیه و آخرین وضعیت آن گفتوگویی با محمدصادق معتمدیان دبیرکارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه و استاندار آذربایجان غربی انجام دادهایم که از نظرتان میگذرد:
همانطور که اطلاع دارید دلایل متعددی برای خشک شدن دریاچه ارومیه بیان میشود. از تأثیر احداث سدها گرفته تا ساخت پل روی بستر دریاچه. مشخصاً بفرمایید مهمترین عوامل مؤثر در خشک شدن دریاچه ارومیه کدامند؟
براساس بررسیهای کارشناسی صورت گرفته، تغییرات اقلیمی و استمرار خشکسالیها، توسعه نامتوازن بخش کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و مصرف بیش از حد مجاز منابع آب تجدیدپذیر حوضه آبریز دریاچه ارومیه به عنوان سه عامل اصلی در وضعیت کنونی دریاچه مطرح شده است. در بحث تغییرات اقلیمی و استمرار خشکسالیها بررسی آماری نشان میدهد میزان بارندگیها در دو دهه اخیر نسبت به دوره دراز مدت ۵۰ ساله بیش از ۱۸ درصد کاهش یافته که این کاهش در کنار تغییر الگوهای بارش (وقوع بارشهای کمتر از ۵ میلیمتر با رواناب ناچیز) موجب کاهش شدید رواناب تولیدی در سطح حوضه شده است. همچنین درجه حرارت در سطح حوضه آبریز در دو دهه اخیر نسبت به دوره درازمدت ۵۰ ساله در حدود ۱ الی ۲ درجه سانتیگراد افزایش یافته که مطابق با برخی مطالعات این افزایش درجه حرارت منجر به افزایش میزان تبخیر و مصرف آب در حوضه آبریز در حدود ۵۰۰ میلیون متر مکعب میشود. یکی از مهمترین موضوعات میتواند این باشد که ذخایر برفی نیز نسبت به میانگین یازده ساله کاهش حدود ۸۵ درصدی داشت که این امر موجب شده روانابهای تولیدی نسبت به شرایط نرمال به میزان ۶۰ درصد کاهش داشته باشد.
توسعه نامتوازن بخش کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه در دو محور افزایش مساحت اراضی کشاورزی و تغییر الگوی کشت از کم مصرف به پرمصرف موجب افزایش مصرف آب در بخش کشاورزی شده است. توجه شما را به این نکته جلب میکنم که در این بخش با تغییر کاربری اراضی زراعی آبی به باغی، تغییر کاربری اراضی دیم به اراضی آبی و تغییر کاربری اراضی ملی به اراضی آبی کشاورزی مواجه هستیم.
براساس آمارهای موجود، از زمان شروع کاهش تراز آب دریاچه ارومیه (سال ۱۳۷۷) تاکنون مساحت اراضی کشاورزی در حدود ۱۳۹هزار و ۱۸۶ هکتار افزایش پیدا کرده است.
علاوه بر مواردی که عرض کردم به این موضوع هم توجه داشته باشید که۹۰ درصد مصارف آب حوضه در بخش کشاورزی مصرف میشود که ۵۷ درصد از این مصرف توسط سه محصول یونجه با ۳۲ درصد، سیب با ۱۷ درصد و چغندرقند با ۷.۸ درصد است. یعنی سطح زیر کشت یونجه حدود ۷۰۰۰۰ هکتار، سطح باغهای سیب حدود ۵۸۰۰۰ هکتارکه ۵۰ درصد سطح باغهای سیب عمر بیش از ۳۰ سال دارند و سطح کشت چغندرقند حدود ۲۵۰۰۰ هکتار را به خود اختصاص داده است.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم برنامههای متعددی از جمله تغییر ساختار ستاد احیای دریاچه ارومیه در دستور کار قرار گرفت. به عنوان دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه بفرمایید که دولت سیزدهم چه اقداماتی را در این مدت برای بهبود وضعیت دریاچه ارومیه انجام د اده است؟