مرکز تحقیقات فسیل شناسی ایران در مراغه از افتخارات سازمان حفاظت محیط زیست است

به گزارش تایسیز اذربایجان میر محسن حسینی قمی در نشست خبری به مناسبت روز ملی فسیل در مرکز تحقیقات فسیل شناسی ایران در مراغه با بیان اینکه منطقه مراغه از نظر تنوع گونه های زیستی و فسیلی موهبتی الهی بوده و از این نعمت صیانت می شود، گفت: مرکز تحقیقات فسیل شناسی ایران در مراغه از افتخارات سازمان حفاظت محیط زیست است.
وی افزود: پژوهش و حفاری های علمی در این منطقه بیش از ۲۰۰ سال پیشنیه تاریخی برخوردار بوده و در کنار مناطق فسیلی ورزقان، شبستر، هشترود و جلفا از مهم ترین مراکز و منابع دیرینه شناسی است.
قمی ادامه داد: اداره کل حفاظت محیط زیست نیز به عنوان رسالت زیست محیطی خود همواره صیانت از عرصه ها و ذخایر فسیلی را وظیفه خود می داند.
وی افزود: در کنار اثر طبیعی فسیلی مراغه، مرکز تحقیقات  فسیل شناسی ایران توجیه پیدا کرد و در قالب یک پروژه ملی انجام شد که البته با کمبود اعتبارات و برخی مسائل باعث شد این پروژه آن طور که باید تکمیل نشود، اما تلاش همکاران محیط زیست باعث شد علی رغم محدودیت ها مرکز به فعالیت رو به رشد خود ادامه دهد و داده های علمی در بحث فسیل شناسی به ثبت برسد.
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی در ادامه گفت: در مجموع ۱۵۰۰ متر مربع فعالیت استخراجی در منطقه انجام شده و ۱۳۳۰ قطعه فسیل از ۵ سایت فسیلی منطقه کشف و شناسایی شده است و ۳۷۰ قطعه در آرشیو حفظ شده است.
حسینی قمی ادامه داد: فعالیت قابل معرفی که هم برای مردم عادی و هم دانشجویان موزه صحرایی است که پس از برداشت رویه و انجام کارهای حفاظتی در موزه صحرایی حفظ شده است.
وی افزود: فسیل ها در موزه صحرایی به همان شکلی که در طبیعت حفظ شده اند این فسیل ها به عنوان یک جاذبه بی نظیر گردشگری در موزه صحرایی مراغه قابل مشاهده است که برای مردم و گردشگران بسیار جذاب است.
حسینی قمی در ادامه گفت: حفاظت از محیط زیست یک وظیفه همگانی در قانون اساسی است و در بحث منطقه فسیلی مراغه هم از این امر مستثنا نیست و هموطنان باید در حفظ این منطقه همکاری کنند و اگر این همکاری نباشد ممکن است آثار ارزشمندی در این منطقه از بین برود.
وی افزود: در حفاری ها و فعالیت های انسانی در منطقه باید حساسیت و دقت بسیاری انجام شود و اگر کسی از شهروندان به آثار فسیلی در منطقه برخورد کردند، اداره محیط زیست شهرستان و یا کارشناسان مستقر در منطقه را مطلع سازند تا نسبت به برداشت لایه فسیلی و انجام تحقیقات بعدی اقدام شود.
معاون محیط طبیعی حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی گفت: تا کنون ۱۷ پرونده حقوقی در بحث تخریب لایه های فسیلی منطقه برای اشخاص حقیقی و حقوقی ایجاد شده است که انشاالله با همکاری های مردم این موارد دیگر مطرح نشود.
حسینی قمی ادامه داد: منطقه فسیلی مراغه بیش از ۴۰ هزار هکتار وسعت  دارد و اینکه ما ۱۰۲۶ هکتار را به عنوان اثر طبیعی ملی فسیلی مراغه اعلام کرده ایم، به خاطر این است که در این مناطق سابقه تحقیقات بیشتری وجود داشته و اکتشافات متعددی انجام شده است و در مناطق دیگر هم لازم است حساسیت و دقت کافی برای حفاظت از منطقه فسیلی انجام شود.
به گزارش روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی، منطقه فسیلی مراغه که به عنوان بهشت فسیل ایران و خاورمیانه شناخته شده یکی از مهم ترین مراکز برای انجام پژوهش های دیرینه شناسی و محلی مناسب برای انجام تحقیقات در زمینه فسیل شناسی از سوی محققان داخلی و خارجی است.
این منطقه با دارای بودن ذخایر کم نظیر از فسیل های به جامانده از دوران های مختلف تاریخی از جمله مهره داران است با یک هزار و ۲۶ هکتار اراضی ثبت شده از مهم ترین بخش های منطقه فسیلی مراغه با ۴۰ هزار هکتار اراضی است که هرساله پذیرای بازدیدکنندگان، علاقه مندان و پژوهشگران از سراسر دنیاست.
این منطقه در سال ۸۴ به عنوان اثر طبیعی ملی ثبت شد تا از تخریب، برداشت و حفاری در این منطقه محافظت و کارهای تحقیقاتی بطور دقیق بر روی آثار کشف شده انجام شود.
وجود فسیل ‌هایی از اجداد ماموت، زرافه و آهو در این منطقه نشان دهنده وجود لایه‌ های متعدد فسیلی موجود در این منطقه مربوط به اواخر دوران نوزیستی بوده که با انجام کاوش ‌های علمی می ‌توان اطلاعات بسیار دقیقی را از زندگی جانوران غول‌ پیکر در این منطقه به دست آورد.
این اثر ملی و زیست محیطی و در حقیقت تاریخی مراغه میراثی گرانبها از دوران سوم زمین شناسی است که قدمت آن به ۷٫۵ تا ۱۲٫۵ میلیون سال قبل بر می گردد و در سال ۱۲۱۸ شمسی (۱۸۴۰ میلادی) توسط محقق روسی کشف شده است.
انجام کاوش های ملی و بین المللی توسط محققان و پژوهشگران، برپایی کارگاه های علمی و پژوهشی، اجرای پایان نامه های متعدد دانشگاه های داخلی و خارجی، برپایی موزه صحرایی و موزه فسیل شناسی در کنار ایجاد مرکز تحقیقات فسیل اقداماتی بوده که در سال های اخیر زمینه ساز توسعه مطالعات دیرینه شناسی در این منطقه زرخیز شده است.
منطقه طبیعی فسیلی مراغه به مساحت یک هزار و ۲۶ هکتار طی مصوبه شماره ۲۶۴ شورای عالی محیط زیست در ۱۴ خرداد ۸۴ به عنوان اثر طبیعی ملی مصوب شده تا ازتخریب، برداشت و حفاری دراین منطقه محافظت و کارهای تحقیقاتی به طور دقیق بر روی آثار کشف شده انجام شود.
این منطقه بخشی از محدوده بزرگ فسیل دار کوهستانی سهند است که به لحاظ داشتن مناسب ترین فسیل های هفت تا ۱۲ میلیون ساله به عنوان بهشت فسیل شناسان، شهرت جهانی دارد.
وسعت منطقه فسیلی مراغه حدود ۴۰ هزار هکتار بوده و فسیل های مکشوفه در این منطقه شامل گونه هایی از جوندگان، اسب سانان، گاو سانان، گوشتخواران مانند ببر دندان شمشیری، کفتار، گرگ و خرس، خانواده گوزن ها، زرافه ها، کرگدن ها، فیل ها و آنتولوپ هاست.